Het spelen van gezelschapsspelletjes is in ons hele leven belangrijk. Spelletjes leveren veel plezier op. Voor kinderen zijn spelletjes van groot belang om zich te ontwikkelen en er achter te komen wie ze zijn of kunnen zijn. Als we ouder worden zijn spelletjes vooral sociale bezigheden, ze versterken de onderlinge banden. Het is gezellig en leuk om met vrienden een spelletje te doen. Voor iemand met dementie kan een spel verrassend veel herinneringen oproepen.
Het spelen van gezelschapsspellen is eigenlijk in bijna alle fasen van het leven van grote waarde. Voor dementerenden is het meedoen aan de bekende spelletjes, zoals monopoly, schaken of kaarten echter steeds moeilijker. Het geheugen en de cognitieve vaardigheden waar we in een spel spelenderwijs gebruik van maken, zijn voor dementerenden immers steeds minder toegankelijk. Wie getroffen is door dementie heeft steeds meer moeite om zich competent, verbonden en zelfredzaam te voelen, zoals dat heet. De gewoonste dingen kosten steeds meer inspanning; relaties en vriendschappen veranderen en de verbinding die er vroeger was moet worden losgelaten. Er ontstaat een nieuwe verhouding tussen de dementerende en zijn of haar omgeving waarin competentie, verbondenheid en zelfredzaamheid sterk onder druk komen te staan. Als die fase is aangebroken, kan het belang van spel niet sterk genoeg benadrukt worden. Voor iemand met dementie kan een spelletje namelijk een manier zijn om even zichzelf weer terug te vinden; zowel in verloren gewaande herinneringen als in schijnbaar verdwenen vermogens. Je moet alleen wel de juiste spellen spelen, een spel dat aanhaakt op de competenties en interesses van de dementerende.
Bij LaPorta Vitale maken we vaak gebruik van eenvoudige, zelfgemaakte spellen die er speciaal op gericht zijn de herinnering te stimuleren. Inhoudelijk kan dat spel over van alles gaan; het kan gaan over Europese landen, koekjes, geld uit de tijd van de gulden, ambachten, auto’s, bloemen, gereedschap, ambachten, noem maar op. De vormen die we gebruiken zijn gebaseerd op eenvoudige kaart en bordspellen. Winnen speelt uiteraard geen rol, maar het naar boven halen van weggezonken kennis en herinneringen des te meer. Het blijkt dat zo spelenderwijs een gesprek op gang komt en er bij de dementerende heel wat herinneringen van vroeger naar boven komen. Hij of zij raakt enthousiast en is vaak niet meer te stuiten. In het spel kan iemand die dementeert zich weer enigszins competent, verbonden en zelfredzaam voelen en dat is een groot goed.